Polski koń szlachetny półkrwi

Polski koń szlachetny półkrwi powstał na bazie klaczy wielkopolskich, małopolskich oraz klaczy pochodzenia zagranicznego kojarzonych z ogierami zagranicznych ras półkrwi. Szczególną rolę w kształtowaniu tej rasy odegrała SK Nowielice, w której w okresie powojennym hodowano konia zachodniopomorkiego tzw. gryfa.

Gryfy były to konie kalibrowe, masywne z dużym dolewem krwi hanowerskiej w rodowodzie. Na początku lat 60-tych w SK Nowielice zlikwidowano hodowlę koni gorącokrwistych, ale w 1967 roku ponownie ją reaktywowano. Jak podaje Pikuła i Bobik „w tym celu powrócono do pierwotnej koncepcji hodowlanej, czyli produkcji koni sportowych z wykorzystaniem klaczy w typie „gryfa" oraz wielkopolskich, pełnej krwi angielskiej i angloarabskich posiadających „sportowe rodowody". W początkowym okresie w hodowli używano ogierów zachodniopomorskich, wielkopolskich oraz pełnej krwi angielskiej. Niezwykle cennym reproduktorem kryjącym od 1967 r. był ogier pełnej krwi angielskiej Polonez po Aquino od Putnia urodzony w 1963 roku w SK Iwno. Od 1976 r. w stadninie zaczęto używać reproduktorów importowanych, początkowo rasy hanowerskiej a później innych ras wyróżniających się w sporcie jeździeckim.
Zgodnie z programem hodowlanych do doskonalenia koni rasy sp używane są ogiery importowane wpisane do ksiąg zrzeszonych w Światowej Federacji Hodowli Koni Sportowych (WBFSH). Z wyróżniających się reproduktorów używanych w hodowli tej rasy należy wymienić: holsztyńki Cabrol,  Elvis KWPN, Luron KWPN, Fatimo KWPN i inne.
Polski koń szlachetny półkrwi charakteryzuje się przydatnością do skoków, ujeżdżenia czy WKKW.

Typ konia skokowego to głównie harmonijna budowa ze szczególnym uwzględnieniem budowy kończyn i ich skątowania oraz wymagana możliwie duża potęga skoku, baskilowanie, odwaga, energia i szybkość w odbijaniu się od podłoża. Powinny się charakteryzować dużymi ramami, wzrostem od 164 do 175 cm wysokości w kłębie.

Typ konia ujeżdżeniowego powinien charakteryzować się: doskonałą harmonią budowy ciała, urodą, odpowiednim wzrostem, a przede wszystkim efektownym ruchem, dużą pojętnością i chęcią współpracy, posłuszeństwem, zaufaniem oraz zrównoważonym temperamentem.

Typ konia WKKW to proporcjonalna i harmonijna budowa ciała, przy zachowaniu średnich rozmiarów, wyjątkowa moc i odporność organizmu na różnego rodzaju urazy, wrodzona wytrzymałość i dzielność użytkowa, wszechstronna przydatność użytkowa, siła, posłuszeństwo, odwaga.
Aby osiągnąć wyżej wymienione cechy należy zadbać o uzyskanie w hodowli określonego stopnia konsolidacji genetycznej i fenotypowej, która umożliwi w przyszłości odrębność tej rasy bez potrzeby użycia materiału importowanego innych ras. Krzyżowanie rasotwórcze nie może być tu zatem głównym celem, po nim należy wprowadzić ostrą selekcję, gdzie na różnych jej etapach zostanie wyeliminowana znaczna ilość koni, która w sporcie wysoko wyczynowym będzie mało przydatna a sprawdzi się w rekreacji masowej. W hodowli koni sp należy wprowadzić kojarzenie w pokrewieństwie ze szczególnym zwróceniem uwagi na chów na linie co doprowadzi do konsolidacji genetyczno-fenetypowej (PZHK).
Pracę tą należy poddać racjonalnemu i poprawionemu programowi hodowlanemu,
w którym będą określone precyzyjne zasady prowadzenia pracy hodowlanej, gdzie wyeliminuje się metodę ustawicznego krzyżowania, zaś kojarzenia między krajowymi końmi a zagranicznymi będą prowadzone pod szczególnym nadzorem, tak jak i cała praca hodowlana.
Hodowla polskiego konia szlachetnego półkrwi należy do najbardziej dynamicznych, o czym świadczą m.in.: ilość koni zapisywana do ksiąg stadnych i startujących w konkursach MPMK i uzyskujących dobre wyniki. Hodowla ta prowadzona jest w Polsce w stadninach państwowych: Racot, Prudnik, Pępowo, Ochaby oraz Nowielice.

Od kilku lat czołowym ogierem skokowym w Polsce był niewątpliwie Elf 1992 (Fatimo KWPN-Eglin sp/ Genius han.) hodowli SK Moszna (Cuber, Stasiowski 2003). Nie można zapomnieć także o takich koniach jak Fetysz (Dido han. - Fantazja xo/ Neryt xx)  czy Czad (Dido han. - Czastoria sp/ Saturn han.) hodowli SK Nowielice. Nadzieją dla nas jest młody ogier Otill (Luron kwpn - Olita sp/Mag m) czy też Taunus (Lavendel kwpn\Tarcza sp/Czad sp) -srebrny medalista MPMK 2008 w skokach przez przeszkody w Łącku.

Charakterystyka:

Wysokość : 160-170 cm

Eksterier : Mocna budowa ciała, suche lecz mocne kończyny, ścięty zad, głowa o prostym profilu.

Maść :  Gniada i ciemnogniada, lecz występują także konie o umaszczeniu karym, kasztanowatym, srokatym i siwym.

Pochodzenie :Polska

Ciekawostka: Jedna z najpopularniejszych ras w Polsce, choć nie jest rasą w pełnym tego słowa znaczeniu. Konie szlachetnej półkrwi nie mają wspólnych przodków, nie mają też ustalonego pokroju. Są mieszańcami koni różnych ras z gorącokrwistymi końmi.

Konie szlachetnej półkrwi hodowane są w celach sportowych - głównie jako konie wierzchowe, rzadziej zaprzęgowe. Powinny odznaczać się spokojnym temperamentem, szczególną dzielnością, łatwością w szkoleniu i wszechstronną użytkowością - zwłaszcza talentem do skoków przez przeszkody oraz ujeżdżania.

Za konie szlachetnej półkrwi uznawane jest potomstwo koni ras szlachetnych, np. rasy małopolskiej i wielkopolskiej krzyżowanych z końmi pełnej krwi angielskiej oraz innymi gorącokrwistymi rasami. Powstałe w ten sposób źrebięta, pomimo, iż są "tylko" mieszańcami, otrzymują wpis do księgi stadnej sp. jako konie szlachetnej półkrwi. Aby źrebię otrzymało wpis, jego rodzic pełnej krwi nie musi być wpisany do polskiej księgi stadnej - może być to importowany do Polski koń rasy hanowerskiej, holsztyńskiej czy westfalskiej. Najczęściej jednak jednym z rodziców konia szlachetnej półkrwi jest folblut (czyli koń pełnej krwi angielskiej).

Największym i najbardziej znanym ośrodkiem hodowli koni szlachetnej półkrwi w Polsce jest stadnina koni w Mosznej. Ośrodek ten od 1948 roku prowadzi hodowlę koni pełnej krwi angielskiej, a od 1961 - szlachetnej półkrwi.

Autor: Karolina Warchulska

Poprawki i zdjęcie J.F

Tekst zaczerpniety z portalu Aktywni.pl , dziekujęmy za zgodę jak i także z encyklopedii EuroAnimal.eu